MİYOGLOBİNÜRİ

Filed under: by: İbrahim TERLEMEZ

Kas renginin büyük bölümünden sorumlu olan kırmızı pigment miyoglobin, çizgili iskelet ve kalp kası liflerinin sarkoplazmasında bulunan bir demir-protein bileşimidir. Total vücut hematin bileşimlerinin yaklaşık %25’i kaslarda, geriye kalanı eritrositler ve diğer hücrelerde bulunur. Hangi sebeple olursa olsun (travma, iskemi veya metabolik hastalık) çizgili kas harabiyeti sonucu miyoglobin serbestleşir ve görece küçük boyutu nedeni ile molekül glomerüllerden filtre olur ve idrarda çıkıp ona “Burgonya şarabı” renginde kırmızı bir renk verir. Miyoglobin için böbrek eşiği düşük olduğundan bu pigmentin atılımı serum renksiz kalacak kadar çok hızlı olur. Tersine hemoglobin için böbrek eşiği yüksek olduğundan eritrositlerin harabiyeti hem serum hem idrarı renklendirir. Bu nedenle idrar koyu kırmızı ve serum normal renkte olduğu zaman miyoglobinüriden kuşkulanılmalıdır. İdrarın gözle görülebilecek kadar renklenmesi için 200 g kasın harap olması gerektiği tahmin edilir (Rowland). Hemoglobinüride olduğu gibi, idrarda miyoglobin varsa guaiac ve benzidin testleri pozitifdir. Renkli idrar porfiride olduğu gibi floresans vermez. Spektroskopik analizde miyoglobin 581 nm de bir absorbsiyon bandı gösterir, ancak idrar ve serumda miyoglobin ölçümü için en hassas yöntem radyoimmunassay ile yapılandır (Rosano ve Kenny). Hiperkalemi, hiperfosfatemi ve hiperkalsemi masif rabdomiyolize neden olabilir.

Yıllar önce kan ve idrarda kreatin ve kreatinin ölçümü çizgili kas hasarını belirlemede standart bir yöntem idi. Bu teknik günümüzde klinik veya araştırma amaçlı olarak nadiren kullanılmakta olup büyük oranda CK ve izoenzimlerinin ölçümü bunun yerini almıştır.